Frau mit Kind auf Acker

We moeten wat doen en wel onmiddellijk! Zo kan het rapport van het 'Intergovernmental Panel on Climate Change' van februari 2022 worden samengevat. De experts zijn het erover eens: alleen als nu concrete maatregelen worden genomen om ons energieverbruik en de daarmee gepaard gaande uitstoot van broeikasgassen aanzienlijk te verminderen, kunnen de ergste gevolgen van de door de mens veroorzaakte klimaatverandering nog afgewend of op zijn minst verzacht worden. Deze eis is niet nieuw, maar hij is zelden zo dringend geformuleerd. Uiterlijk nu moet het zelfs voor de meest kritische persoon duidelijk zijn dat we niet kunnen vertrouwen op langetermijndoelstellingen zoals schone energievormen of de kostbare renovatie van ons hele gebouwenbestand. In plaats van luchtkastelen voor de toekomst hebben wij doeltreffende oplossingen voor vandaag nodig.

Eén oplossing staat klaar

Het goede nieuws is dat zo'n oplossing al bestaat. De doeltreffendheid van slimme verwarmingsregeling is bij experts al jaren bekend. Intelligente radiatorthermostaten, in combinatie met sensoren die bijvoorbeeld open ramen detecteren, zorgen ervoor dat een kamer alleen wordt verwarmd wanneer dat zinvol en noodzakelijk is. Het wordt dus nooit onaangenaam koud, integendeel: omdat de verwarming perfect is afgestemd op de dagelijkse routine, is er altijd de optimale gevoelstemperatuur. 

Mann und Frau auf Sofa

Slimme regeling per ruimte vermindert het energieverbruik en verhoogt tegelijkertijd het wooncomfort.

klik om te vergroten

Deze maatregel begint precies daar waar de meeste energie wordt verbruikt, want alleen al de verwarming en de warmwaterbereiding zijn verantwoordelijk voor 90 % van het totale energieverbruik van een gebouw. Het besparingspotentieel is navenant groot. Hoeveel energie werkelijk kan worden bespaard, heeft eQ-3 AG in het kader van een gezamenlijk project met de Berufsbildenden Schulen II in Leer (BBS II) en het bedrijf Natelberg Gebäudetechnik onderzocht.

"In tijden van voortdurend stijgende energieprijzen mag het immense besparingspotentieel dat kan worden gerealiseerd door eenvoudige maatregelen, zoals de installatie van slimme verwarmingsregeling, niet onbenut blijven. Vakkundige planning en installatie door een professioneel installatiebedrijf is essentieel, vooral voor projecten van deze omvang. Na de eerste installatie kan in vaste intervallen onderhoud worden uitgevoerd. De pilot op de school in Leer heeft op indrukwekkende wijze aangetoond hoe waardevol deze relatief geringe inspanning kan zijn"

Folker Natelberg
Geschäftsführer der Natelberg Gebäudetechnik GmbH

Een proefexperiment in het dagelijkse schoolleven

De basis van het onderzoek is niet een kunstmatige proefopstelling in een proeflaboratorium, maar een reeks metingen uit het echte, dagelijkse schoolleven op de vakschool in Leer. Tijdens de proefperiode, van oktober 2021 tot en met januari 2022, werd het energieverbruik voor verwarming van twee structureel vergelijkbare delen van het schoolgebouw onderzocht. De zuidoostelijke schoolvleugel werd conventioneel verwarmd, terwijl de noordwestelijke vleugel werd uitgerust met een slim regelingssysteem voor afzonderlijke ruimten van Homematic IP. De firma Natelberg Gebäudetechnik GmbH nam de professionele planning en uitvoering van het project op zich.

 

Homematic IP-radiatorthermostaten zorgen voor een automatische, uiterst efficiënte temperatuurregeling. Met een lange levensduur van de batterijen vergen de apparaten weinig onderhoud en zijn ze ideaal voor kantoren of ruimten die door het publiek worden gebruikt. Raamcontacten detecteren betrouwbaar open ramen en melden dit aan de thermostaten, die vervolgens automatisch de insteltemperatuur verlagen zodra de ruimte wordt geventileerd. De ruimtetemperatuur wordt nauwkeurig geregistreerd door wandthermostaten en automatisch doorgegeven aan de radiatorthermostaten, zodat er alleen verwarmd wordt wanneer dat nodig is. Verwarmingsprofielen worden centraal en automatisch geregeld via de Smart Home centrales van Homematic IP. 

Lagere kosten, meer klimaatbescherming

De covid 19-pandemie stelde de school tijdens de meetperiode voor bijzondere uitdagingen. Regelmatige ventilatie van de klaslokalen deed de vraag naar verwarmingsenergie over het algemeen toenemen. Onder deze omstandigheden kwamen de sterke punten van de slimme technologie bijzonder goed tot uiting en de proef had voor de school nauwelijks op een beter moment kunnen komen. 

Uiteindelijk spreken de cijfers voor zich: De intelligente regeling van afzonderlijke ruimten van Homematic IP verminderde het energieverbruik van het slim verwarmde deel van het gebouw met 31% in vergelijking met conventionele verwarming. Door eenvoudigweg slimme radiatorthermostaten en raamcontacten in te bouwen, kan het energieverbruik – en daarmee ook de CO2-uitstoot – dus met bijna een derde verminderd worden.


De werkelijke besparing is nog groter. Door de ligging op het noordwesten kon het slim verwarmde deel van het gebouw nauwelijks profiteren van natuurlijke verwarming door zonnestraling – in tegenstelling tot de conventioneel verwarmde zuidoostelijke vleugel, die van 's morgens vroeg tot 's middags laat volledig door de zon werd beschenen, vooral tijdens de lesuren. Als u de zonneopbrengst meerekent, wordt het voordeel van intelligente regeling van afzonderlijke ruimten nog duidelijker. Dit resulteert zelfs in een potentiële energiebesparing van circa 40%.

 "Ik ben van mening dat veel scholen en openbare gebouwen een groot energiebesparingspotentieel hebben, dat met het oog op de wereldwijde klimaatcrisis niet onbenut mag blijven." Digitale gebouwtechnologieën, zoals slimme verwarmingsregeling, beloven een snelle en goedkope oplossing in plaats van een langdurige en dure renovatie. Daarom namen wij graag deel aan deze pilot. En wij zijn tevreden met het resultaat. Door de veelvuldige ventilatie van de klaslokalen is onze vraag naar verwarmingsenergie in het algemeen de pan uit gerezen. Het slimme regelingssysteem voor afzonderlijke ruimten heeft dit echter effectief tegengegaan en ons geholpen om meer dan 30% verwarmingsenergie te besparen in de gebouwvleugel die op deze manier is uitgerust. Als openbare gebouwen over de hele linie worden uitgerust met slimme regelingssystemen voor afzonderlijke ruimten, kan een veelvoud van de aanschafkosten in de vorm van extra personeelskosten worden bespaard.

Torsten Janßen
Schulleiter der BBS II Leer

Deze meetwaarden komen onder meer overeen met de bevindingen van het Borderstep Institute, dat onderzoek heeft gedaan naar energiebesparing door middel van digitale gebouwtechnologieën. Het is dus duidelijk dat een slim verwarmingssysteem een wezenlijke bijdrage kan leveren om onze klimaatvoetafdruk op korte en middellange termijn aanzienlijk te verbeteren en energiekosten te besparen. Tegelijkertijd is implementatie ervan veel sneller en goedkoper dan een uitgebreide renovatie en zelfs mogelijk voor een leek zonder voorkennis. Des te verrassender is het dat een intelligent regelingssysteem voor afzonderlijke ruimten nog niet zo lang standaard is in openbare en particuliere gebouwen. Uiterlijk nu moeten we ons als mensheid herbezinnen, want de verklaring van het 'Intergovernmental Panel on Climate Change' (IPCC) is duidelijk:

we moeten wat doen en wel onmiddellijk!